تاریخچه کامیون در کشور ایران به بعد از جنگ جهانی اول برمی‌گردد. در آن زمان برخی از مدل‌های کامیون از کشورهایی نظیر شوروی و انگلستان وارد ایران می‌شدند.
مناطق مرزی ایران در طول صدها سال محل هایی مناسب برای تجارت با همسایگانش بوده اند. برای مثال در زمان حکومت سلسله قاجار، بخش های شمالی ایران، برخی از کالاهای مورد نیاز خود از جمله فانوس های نفتی و ظروف فلزی و حتی آفتابه لگن را از کشور روسیه به ایران وارد می کردند.
در دهه های بعد و شروع تولید اتومبیل در آن کشور که بعدا به شوروی تغییر نام یافت واردات این محصول نیز به ایران آغاز شد. در میان خودروهای ساخت آن کشور، کامیون های مختلف نیز به ایران ارسال می شدند و مخصوصا برخی کامیون های کوچک که مناسب حمل محصولات کشاورزی بودند در نقاط حاصلخیز نوار سبز حاشیه دریای خزر به خوبی مورد استقبال قرار گرفتند.
یکی از این کامیون های روس ZIS-150 نام داشت. این کامیون به عنوان یک محصول مدرن بعد از جنگ جهانی دوم برای اولین بار در سال ۱۹۴۷ عرضه شد و دارای یک پیشرانه شش سیلندر پنچ هزار ۵۵۵ سی سی با ۹۰ اسب بخار قدرت بود و به دلیل استحکام و قابل اعتماد بودن به کامیون محبوبی در بلوک شرق تبدیل شد و بعدها در رومانی و چین نیز تولید شد.
جالب آن است که در کشور چین برای ساخت ZIS-150 یک خط تولید کوچک راه اندازی شد که به کارخانه FAW معروف شد و امروزه همین کارخانه به یکی از بزرگترین سازندگان خودروهای سنگین در جهان تبدیل شده است.
در سال ۱۳۳۴ اولین سری این کامیون با نام ZIS-150 توسط شرکت “کامیون های شوروی” به ایران وارد شد. شرکت وارد کننده در ایران در خیابان اکباتان تهران اقدام به تاسیس نمایشگاه مرکزی کرده بود و علاوه بر کامیون ها و خودروهای سنگین، اقدام به واردات سواری های ساخت شوروی همچون مسکویچ و پابدا نیز کرده بود که برخی از مردم ایران که گرایش به حزب توده و کمونیسم داشتند عمده مشتریان اینگونه خودروها را تشکیل می دادند.
بدنه کامیون ZIS-150 از خطوط منحنی تشکیل شده بود که نمای فوق العاده زیبایی به آن داده بودند. امروزه تعداد بسیار اندکی ZIS-150 عمدتا در مناطق شمالی کشور باقی مانده است. کامیون دیگر روسی که شمال ایران محبوبیتی فزاینده یافت Gaz-51 بود که با لقب Gazon نیز شناخته می شود.
در سال ۱۳۳۸ کارخانه بنز خاور جهت تولید کامیون تحت لیسانس کارخانه بنز آلمان در تهران تأسیس گردید و به ساخت انواع کامیون و کامیونت مبادرت ورزید. شرکت خاور در سال ۱۳۷۸ در شرکت ایران خودرو ادغام گردید و گروه ایران خودرو دیزل را تشکیل داد.
لیلاندز موتور:
شرکت شهاب خودرو در سال ۱۳۴۲با نام لیلاند موتور ایران با همکاری شرکت لیلاند موتورز انگلستان با هدف مونتاژ کامیون و اتوبوس بنیاد گذارده شد.
شرکت در سال ۱۳۳۴ با نام گاراژ لیلاند در خیابان قزوین آغاز به کار نمود. کار گاراژ لیلاند، کرایه کامیون‌های اینترناش، فروش لوازم یدکی کامیون‌های لیلاند و تغییر شاسی‌های آنها، و نصب اتاق بار و اتاق کمپرسی روی آنها بود. چندی بعد نام شرکت به «ترانسپورت بانک» و پس از آن به «شرکت حمل و نقل داخلی» دگرگون شد و فعالیت آن فروش و مونتاژ کامیون‌های لیلاند از آن میان MC و 900 FG بود. این شرکت سال‌ها بعد با نام «شهاب یدک»، لوازم یدکی کامیون‌های انترناش و لیلاند را وارد و پخش می‌کرد.
در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۴۲، شرکت نوینی به نام شرکت سهامی «لیلاند موتور ایران» با مشارکت شرکت لیلاند موتورز انگلستان بنیاد نهاده شد.
اصغر قند چی: پدر خودرو سنگین ایران
اصغر قندچی (۱۳۹۸-۱۳۰۷) اولین سازنده کامیون در ایران در ۷ مرداد ۱۳۹۸ در سن ۹۱ سالگی درگذشت.
اصغر قندچی از کودکی به‌عنوان کارگر در تعدادی از اولین گاراژهای تعمیر اتومبیل ایران کار کرده بود. یکی از این کارگاه‌ها به مستشاران آلمانی تعلق داشته و او توانسته بود از تکنسین و مهندسان آلمانی در ایران، فنون بسیاری را در زمینه خودرو و صنعت حمل‌و‌نقل بیاموزد.
جنگ جهانی دوم اگر برای بسیاری چیزی جز ویرانی در پی نداشت اما برای قندچی یک موهبت بود. او از باقی مانده‌های قطعات جنگ جهانی دوم استفاده می‌کرد تا کامیون‌های ماک را که خراب شده بودند، کامل کند و در این کار از موتورهای انگلیسی کامنز که در آن روزگار برای چاه آب استفاده می‌شد، بهره می‌گیرد.
او جنگ را آغاز کرد و اولین کامیون را ساخت و در نمایشگاه دست آورده‌ای صنعتی ایران، خودروهای ساخت خودش را در ایران به نمایش گذاشت که تعجب همگان را برانگیخت و با دریافت پروانه ساخت کامیون در ایران، کار خود را شروع کرد. پس از آن کار قندچی گرفت و به صنعتگر تبدیل شد و کارخانه خود را در سال 1342 راه اندازی کرد.
بر اساس روحیاتش نام کارخانه را از شخصیت کاوه آهنگر گرفت و به عشق وطنش آن را «ایران کاوه» نام‌گذاری کرد. شرکت ماک آمریکا هم برای اولین بار خارج از خاک آمریکا، حاضر به همکاری با اصغر قندچی می‌شود. تمام تلاشی که او برای بهبود کیفیت قطعات ماک انجام داد باعث شد کامیون‌های ماک ساخت ایران بهتر از ماک‌های وارداتی به فروش برسند.
کارخانه ایران کاوه که او موسس آن بود بعدها به شرکت سایپا دیزل تغییر نام پیدا کرد.
مطالب اموزنده ای بود و از اطلاعات شما لذت بردم
سپاس از دیدگاه خوب شما